20 YIL ÖNCE BUGÜN, ABİDİN DİNO PARİS’TE VEFAT ETMİŞTİ.

TARİHTEN BUGÜNE DÜŞEN NOTLAR:

7 ARALIK 1993;

20 YIL ÖNCE BUGÜN,

ÇAĞDAŞ TÜRK RESMİNİN

ÖNCÜLERİNDEN

ABİDİN DİNO,

80 YAŞINDA,

PARİS’TE VEFAT ETMİŞTİ.

23 Mart 1913’te, İstanbul’da Divan-ı Muhasebat Müdürü Rasih Bey ile müzik ve edebiyata meraklı Saffet hanım’ın beşinci çocuğu olarak dünyaya gelen Celal Abidin Dino’nun çocukluğu, aile o yıl Cenevre’ye, ardından da Fransa’ya yerleştiği için Avrupa’da geçmişti.

İstanbul’a ancak 1925’te ailesiyle birlikte dönmüş, Robert Kolej’de öğrenim görmeye başlamış, anne ve babasını kaybetmesi üzerine de öğrenimini yarıda bırakarak, ağabeyi şair Arif Dino’nun desteğiyle resim, karikatür ve yazı alanına meyletmişti.

İlk çizgileri 1930 yılında Yarın gazetesinde yayımlanmış, aynı yıllarda Nazım Hikmet’in “Sesini Kaybeden Şehir” (1931) ve “Bir Ölü Evi” (1932) adlı kitaplarına kapak desenleri yapmış ve genç denecek yaşta kendisini “Ressam” olarak kabul ettirmişti. O dönemde “Halkın Dostu” gazetesinde yayınlanan ve Atatürk’ü konu alan çizgileriyle süslü röportajı ile bizzat Atatürk’ün de beğenisini kazanmıştı.

Abidin Dino, D Grubu’nun 8 Ekim 1933’de  Narmanlı Yurdu’nun altındaki Mimoza Şapkacısında açtığı ilk Sergisinde grup arkadaşlarıyla.

D Grubu Sergisinde Abidin Dino tablosu, Madenci

1933’te “D Grubu” Sanat Grubu’nun kurucuları arasında yer alan Abidin Dino, düşünce yanı ağır basan resimler yaparak batıdaki çağdaş akımlarla boy ölçüşebilecek yeniliklerin peşindeydi.

1934’de Sinema öğrenmek için SSCB’ye, II. Dünya Savaşı yüzünden oradan 1937’de Paris’e giden Dino, 1939’da Türkiye’ye dönmüş, 1941’de arkadaşlarıyla “Yeniler” grubunu kurmuş, Türkiye Komünist Partisi’ne üye olmuş, siyasi nedenlerle önce Çorum Mecitözü’ne, ardından da Adana’ya sürgüne gönderilmişti.

1934'te İstanbul’da Ressam Fikret Mualla ile birlikte sanatçının paraya muhtaçlığını protesto için dilenmişlerdi.

Abidin Dino ve Güzin Dikel’in Adana’da sokak fotoğrafçısında çektirdikleri
Evlilik Fotoğrafları 

1943 yılında yazar ve dilbilimci Güzin Dikel ile evlenmiş, sürgün bitince de 1950’de İstanbul’a dönmüştü. “Türk Sözü” gazetesi ile evleri arasında mekik dokuyordu genç çift.
1952 yılında yurtdışına çıkmasının önündeki yasak kalkınca kesin olarak Paris’e yerleşmiş ve ölümüne dek orada yaşamıştı.





Dönem dönem Türkiye’de de sergiler açan Abidin Dino, 1984’de İstanbul’da “Eller, Parmaklar, Acılar, Acayipler, Tedirginler, Domatesler” başlığıyla bir sergi, 1987’de yine İstanbul’da “Bu Dünya Sergisi” açmış, 1993’te Eller ile yapmış olduğu bir heykeli Maçka’ya yerleştirilmişti.

15-19 Eylül 1993’te Galeri Nev ile, 3. İstanbul Sanat Fuarı’na  katılmış, “Biçimden Öte” adlı Sergi Kitabı yayınlanmıştı. Ayrıca yine “Acıyı Çizmek” adlı bir Sergi Kitabı da yayınlamıştı.

1990 yılından beri tedavi gördüğü troid kanserine yenik düşüp Paris’te yaşamını yitirmişti.

Kadıköy Özgürlük Parkı’ndaki Abidin Dino heykeli
Heykeltraş Metin Yurdanur, Bronz döküm, 2.60 m. yükseklik, 1994
Sanatçı, heykelde gülleri çok seven Abidin Dino’nun sol eline bir gül vermiş, boynuna da her zaman taktığı atkısın takmış, ancak bugün her nedense gül’ün yerinde yeller esmekte.

Cenazesi İstanbul’a getirilerek Aşiyan’daki Aile Kabristanına defnedilmişti.

Eşi Güzin Dino, Abidin Dino’nun ölümünden 20 yıl sonra 103 yaşında, 30 Mayıs 2013’te Paris’te vefat etmişti.

Avni Arbaş, Güzin Dino, Nazım Hikmet ve Abidin Dino Paris’te.

Abidin Dino, Nazım Hikmet’in Kuvayi Milliye’sini de resimlemişti... İşte O, Kuvayi Milliye İnsanları:

Abidin Dino ve yakın dostlarından Melih Cevdet Anday

Obur Mizah, 23 Mart 1913’te doğan Abidin Dino’nun 100. yaşı anısına “Abidin Dino 100 yaşında-100 Portre Sergisi” düzenlemiş ve Sergiye 19 ülkeden 111 sanatçı katılmış.

Hüseyin Soylu’nun Abidin Dino Portre Çalışması

Yollanan çalışmalar arasından Dino’yu en iyi yansıtan ve diploma ile ödüllendirilecek 10 çalışma, Tan Oral, Eray Özbek, Nezih Danyal, Kamil Masaracı, Erdoğan Karayel, Halil İ.Yıldırım ve Emre Yılmaz’dan oluşan seçici kurul tarafından belirlenmiş.

Eray Özbek’in Abidin Dino Portre Çalışması

Seçici kurulun değerlendirmesi sonucu J.Bosco Jacó de Azevedo (Brezilya), Şahan Noyan, Ali Olgun, Burak Esmer, Mehmet Kahraman, Ba Bilig (Çin), Erdoğan Bozok, Mustafa Bora, Mehmet Karaman ve İsmail Doğan’ın çalışmaları diploma ödülüne ve 2011 yılında kaybettiğimiz usta karikatürist Güngör Kabakçıoğlu’nun çalışması da özel ödüle layık görülmüş. Ayrıca sergide yer alacak 100 isim de belirlenmiş.

Tan Oral’ın Abidin Dino Portre Çalışması

Nezih Danyal’ın Abidin Dino Portre Çalışması

11 Aralık tarihinde İstanbul’da Akatlar Kültür Merkezi’nde açılışı gerçekleştirilecek olan sergide tüm karikatürler sergilenecekmiş.

MERHABA ABİDİN / Otobiyografik Belgesel

izlemek için:

http://www.youtube.com/watch?v=gd7abdHGwV4