TARİHTEN BUGÜNE DÜŞEN NOTLAR:
11 KASIM 1944;
69 YIL ÖNCE BUGÜN,
TÜRK DİPLOMAT VE DEVLET ADAMI, MEHMET MÜNİR ERTEGÜN WASHINGTON’DA KALP KRİZİ GEÇİRMİŞ VE
61 YAŞINDA VEFAT ETMİŞTİ.
1883 yılında İstanbul’da doğan Mehmet Münir Ertegün’ün babası evkaf nazırlarından Mehmet Cemil Bey, annesi ise İstanbul Sultantepe'deki Özbekler Tekkesi Şeyhi İbrahim Edhem Efendi’nin kızı Ayşe Hamide Hanım’dır. Mehmet Münir Ertegün, Şirket-i Hayriye idarecilerinden Rüstem Bey’in kızı Hayrünnisa Hanım ile evlenmiş ve Nesuhi, Ahmet ve Selma adında üç çocukları olmuştu.
 |
| Ertegün ailesi Washington’da ayaktakiler sağdan sola Ahmet Ertegün, Selma Ertegün Göksel ve Nesuhi Ertegün oturanlar Hayrünnisa Hanım ve Mehmet Münir Ertegün |
Oğulları Ahmet Ertegün ve Nesuhi Ertegün dünyanın en büyük plak şirketlerinden olan Atlantic Records’un kurucularıydı.
Mehmet Münir Ertegün, 1908 yılında İstanbul Hukuk Fakültesi’nden mezun olmuş, mezuniyetinden sonra Hariciye Nezareti’nde memur olarak görev almış, sonrasında da Bab-ı Ali hukuk danışmanlığına atanmıştı.I. Dünya Savaşı sırasında İttifak Devletleri ile Rusya arasında yapılan Brest Litovsk Barış Andlaşmasına Osmanlı delegasyonunun bir üyesi olarak katılmıştı.
Kurtuluş Savaşı sırasında İstanbul Hükümeti tarafından Ankara’ya Mustafa Kemal Paşa ile görüşmeye giden Furgaç Ahmet İzzet Paşa heyetinde görevlendirilmiş, ancak orada kalarak Milli Mücadele saflarına katılmıştı.
 |
| Lozan Andlaşması’nda Türk Delegasyonu, İsmet İnönü ortada, Mehmet Münir Ertegün ise oturanlarda sağda en baştadır. |
Daha sonra Dışişleri Bakanlığı baş hukuk danışmanlığına yükselmiş, Lozan Andlaşması’na katılan Türk Delegasyonu’nda hukuk danışmanı olarak bulunmuştu.
Cumhuriyet’in ilanından sonra Atatürk tarafından Milletler Cemiyeti’ne Türk gözlemci ve aynı zamanda Bern Ortaelçisi olarak İsviçre’ye gönderilmiş, ardından Paris ve Londra Büyükelçiliklerine atanmıştı.
Mehmet Münir Ertegün, 1934 yılında ABD Washington Büyükelçilik görevine atanmış, ölümüne dek bu görevi sürdürmüştü. Bu görevi sırasında Türkiye ile ABD arasında kuvvetli ilişkiler sağlayan, sevilen ve etkin bir büyükelçi olmuş, ABD Başkanı Franklin D. Roosevelt ile de yakın dost olmuştu.
ABD tarafından kendisine verilen değerin
bir yansıması olarak, vefatından sonra naaşı 1946 yılında ünlü USS Missouri Zırhlısı ile Türkiye’ye gönderilmişti.
Missouri Zırhlısı, İstanbul boğazında demirli iken, Büyükelçi Mehmet Münir Ertegün onuruna 19 kez top atışı yaparak selamlamıştı. USS Missouri’nin bu Doğu Akdeniz yolculuğu ile Başkan Harry Truman, SSCB’ye ve Stalin’e Türkiye ve Yunanistan’ın üzerinden elini çekmesi mesajını vermişti.
Ertegün’ün cenazesi 5 Nisan 1946 günü Üsküdar’da Özbekler Tekkesi’ndeki dedesi İbrahim Edhem Efendi’nin de bulunduğu aile kabristanına defnedilmişti.
 |
| T.C. Washington Büyükelçisi Mehmet Münir Ertegün'ün naaşını getiren USS Missouri (BB-63), solunda USS Power (DD-839) ve sağında Yavuz Zırhlısı ile Dolmabahçe Sarayı açıklarında (5 Nisan 1946) |
 |
| PTT, USS Missouri’nin İstanbul’a yaptığı ziyaret ile ilgili bir hatıra pulu bastırmıştı. |
 |
| Münir Ertegün'ün naaşının konulduğu tabut toprağa verilmek üzere, Üsküdar Sultantepe Özbekler Tekkesi’nin yanında bulunan Ertegün Aile Mezarlığı’na götürülürken. (5 Nisan 1946) |
 |
| USS Missouri Zırhlısı’ndaki her gemiciye özel bir kutu içerisinde, o günün hatırası olarak hazırlanmış ve her birinde otuz adet sigara olan kapağında Missouri Zırhlısının resmi ve Türk Amerikan dostluk ilişkilerini temsil eden bayraklar bulunan bir paket sigara hediye edilmişti. |
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder