TARİHTEN BUGÜNE DÜŞEN NOTLAR: 22 AĞUSTOS 1965;

48 YIL ÖNCE BUGÜN,

SADUN BORO VE ALMAN ASILLI EŞİ ODA BORO, 1963 YILINDA YAPTIRDIKLARI “KISMET” ADLI TEKNELERİYLE 3 YIL SÜRECEK OLAN DÜNYA TURUNA ÇIKMIŞLARDI.

Sadun Boro Sekstant ile ölçüm yaparken

1928 İstanbul doğumlu Türk denizci ve yazar Sadun Boro, dünyanın çevresini teknesiyle dolaşan ilk Türk denizcisidir.

Caddebostan kıyılarında büyüyen ve denizciliğe sandalla başlayan Sadun Boro, Galatasaray Lisesi’nde okumuş, 1948’de İngiltere’ye giderek tekstil üzerine eğitim görmüştü. İngiltere’deki eğitimi sırasında, 1952’de, bir İngiliz ile beraber “LING” adlı 11 metrelik yelkenli ile 6 ay süren ilk açık deniz Atlantik seyahatini yapmıştı.

1963’te Salacak’ta Athar Başpınar’ın atölyesindeki kızakta kendi yelkenlisi “Kısmet”i yaptırmıştı. 22 Ağustos 1965’te Alman asıllı eşi Oda Boro ile birlikte 10,5 metrelik Kısmet yelkenlisi ile başladıkları Dünya seyahatine Kanarya Adaları’nda aldıkları ve Miço adını verdikleri bir kedi de eşlik etmiş, seyahati 3 yılda tamamlamışlardı. Bu arada Dünya seyahatleri sırasında Deniz adını verdikleri bir kızları olmuştu.

6 Haziran 1968 günü Kısmet Türk karasularına girmiş, Türkiye Cumhuriyeti Donanmasının bir refakat filotilası tarafından karşılanmış ve komodor Kurmay Albay Cemil Vardar tarafından, Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay’ın ve Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Necdet Uran’ın “Hoşgeldiniz” mesajları verilmişti.  Kısmet Bozcaada Limanına demir  attığında şehir halkı limanda toplanmış ve coşkun tezahüratlar yapılmıştı.

Daha sonra Kısmet 9 Haziran’da Çanakkale Morto Koyu’nda büyük bir törenle karşılanmış, törene katılan Sadun Boro’nun annesi ile 3,5 seneden sonra heyecanlı bir kucaklama yaşanmıştı.

15 Haziran 1968’de Yeşilköy açıklarında Deniz Kuvvetlerine mensup iki avcı botu ve çok sayıda sivil deniz aracı tarafından karşılanan Kısmet 10:45 sıralarında Selimiye Kışlası açıklarından geçerken Sarayburnu ve Selimiye Kışlasından top atışları yapılmış ve saat 11:30’da Dolmabahçe Rıhtımı’nda seyahatlerini tamamlamışlardı. Sadun Boro ve eşi Oda Boro Kısmet’ten inerek kendileri için tahsis edilmiş bir otomobil ile Taksim’deki Cumhuriyet Anıtı ve Beşiktaş’taki Barbaros Anıtlarına giderek, çelenk koyduktan sonra tekrar Dolmabahçe Rıhtımına dönmüş, tekneleri Kısmet’e binerek Fenerbahçe koyuna gitmişlerdi.

Hürriyet Gazetesi seyahat anılarını tefrika olarak yayınlamıştı.

16 Haziran 1968 Hürriyet 1. Sf.

16 Haziran 1968 tarihli Milliyet Gazetesi haber küpürü.

Kızları Deniz 8 yaşına geldiğinde, Boro’lar 2 senelik bir seyahat daha yaparak, Karayipler ve Kuzey Amerika’nın doğu kıyılarını gezmişlerdi.

1980’den beri önce Bodrum'da, ardından da Gökova Körfezi'nde yaşamaya başlayan Sadun Boro’nun teknesi Kısmet, İstanbul Hasköy'deki Rahmi M.Koç müzesinde sergilenmektedir.

Sadun Boro, özellikle Gökova, Göcek, Fethiye gibi Güney Ege kıyılarının korunması için çok uğraşmış, özellikle gazete ve dergilerde yayınladığı yazılarla gençlere doğa ve deniz sevgisi aşılamayı amaç edinmiştir. Bir Gökova aşığı olan Sadun Boro Gökova'daki Okluk Koyu’nun ortasına körfeze armağan olarak Deniz Kızı heykeli yaptırmış ve yerleştirmiştir.

Sadun Boro, Dünya seyahatinin anılarını “Pupa Yelken” adlı kitabında toplamış, 2004’te “Bir Hayalin Peşinde” adlı bir kitap daha yazmıştır.

Sadun Boro  ilk kitabı olan “Pupa Yelken”i yayınlayabilmek için masrafların bir kısmını karşılamak amacıyla bazı reklam tekliflerini de geri çevirmemişti.

En son kitabı “Vira Demir” ise, İstanbul’dan Antalya’ya tekneyle gidecek denizciler için rehber niteliğini taşımaktadır.

28 Mayıs 2011’de saat 11:00’de Kalamış Marina girişindeki göbekte, bir zamanlar Ahmet Rasim’in, Yahya Kemal Beyatlı’nın, Selahattin Pınar’ın, Orhan Şaik Gökyay’ın ve daha nice sanatkarın müdavimi oldukları Tarihi Todori Meyhanesinin önünde, kendisi de “Betame” adlı teknesiyle Dünya seyahati yapan Mustafa Aksoy’un öncülük ve fikir babalığı yapmasıyla gerçekleştirilen Sadun-Oda Boro (ve elbette Miço) Heykeli’nin açılışı yapılmıştı.

Anıt için İstanbul Devlet Güzel sanatlar Akademisi mezunu Ersal Yavi ile anlaşan Mustafa Aksoy, fikri Kadıköy Belediye Başkanı Selami Öztürk’e açarak, yer tahsisi ve destek talep etmiş, izni aldıktan sonra da eser tamamlanana dek Sadun Boro’ya izin vermeyeceği endişesi ile haber verilmemiş, anıtta kendisi ile birlikte Dünya seyahati gerçekleştirmiş diğer denizcilerin de yer alması hatta heykel dikildikten sonra yelkenle dünya seyahati yapacak yeni denizcilerin de anıtta yer almaya devam edecek olmaları Sadun Boro’yu ikna etmeye fazlasıyla yetmiş. Anıt 10 metre yüksekliğinde ve Ersal Yavi yönetiminde İzmirli bir sanatçı grup tarafından gerçekleştirilmiş. Figüratif çalışmaları İzmir’den Ali Yaldır, Derya Ersoy ve Zafer Dağdeviren gerçekleştirirken, Metal çalışmaları da İstanbul’dan Ekrem Uzunoğlu üstlenmiş.

Şu an anıtta Sadun Boro ile birlikte yer alan diğer denizcilerin isimleri ve tekneleri ise şu şekilde sıralanmakta;

1) Tanıl - Anette Tuncel - KELEBEK (1986-1991)

2) Haluk - Christina - Deniz - Derin Karamanoğlu - DERİSKA (1988-1993)

3) Eralp Akkoyunlu - YOSUN (1988-1995)

4) Erkan Gürsoy - BARIŞ (1993-1995)

5) Osman - Zuhal Atasoy - UZAKLAR- (1992-1997) 

6) Selçuk Karamanoğlu - TURQUISE (2000-2003)

7) Rahmi Koç - NAZENİN IV (2004-2006)

8) Ekrem İnözü - ANOUK (2004-2007)

9) Ayça - Levent Kirişçioğlu - YOL (2004-2007)

10) Hakan - Sophie Öge - MARDEK (2004-2007)

11) Turkan Yöney - Kerem Tayla - KATAMA (2005-2008)

12) Alim - Hattaya Sür - MY CHANCE (2003-2008)

13) Elaine ve Mehmet Selis - ZARAFET (1995-2009)

14) Özkan Gülkaynak - KAYITSIZ III (2006-2009)